Około 3 % handlu zagranicznego Unii Europejskiej odbywa się drogą morską. Taki rodzaj transportu wyróżnia się bezpieczeństwem i stosunkowo niskimi kosztami. Bardzo dobrze sprawdza się w przypadku ładunków ponadnormatywnych.

Transport ładunków o niestandardowych wymiarach

Transport ponadgabarytowy to przewóz ładunków o niestandardowych wymiarach lub wadze. W nomenklaturze żeglugowej taki typ usług określa się mianem „project cargo”. Transport morski towarów ponadnormatywnych wymaga zafrachtowania odpowiednich jednostek pływających. Dodatkowo ładunek taki powinien być dobrze zabezpieczony na czas podróży morskiej. Należy zadbać o optymalizację kosztów i czasu transportu.

Jakie statki wykorzystuje się w transporcie ponadnormatywnym?

Do przewozów ponadnormatywnych wykorzystuje się specjalne statki przystosowane do ładunków wielkogabarytowych, jednostki wyposażone we własne dźwigi, o wzmocnionych ładowniach ułatwiających mocowanie i zabezpieczenie transportowanych elementów. W miarę możliwości wykorzystuje się również kontenerowce, czy statki ro-ro, które są dostępniejsze i tańsze na głównych szlakach żeglugowych.

Zawarcie czarteru z armatorem- jakie informacje należy ustalić?

Decydując się na zawarcie umowy o przewóz z armatorem, trzeba ustalić:

• port załadunku i wyładunku;
• termin przewozu;
• wymiary i wagę towarów oraz rodzaj opakowania;
• sposób załadunku i wyładunku oraz ich tempo.

Armatorowi dostarcza się również rysunki techniczne wskazujące środek ciężkości, punkty podparcia oraz mocowania przewożonych ładunków. Trzeba też powiadomić o przewozie towarów niebezpiecznych, które wymagają zastosowania specjalnych rozwiązań.

Project cargo- od czego uzależniona jest cena?

Koszty ustala się indywidualnie w zależności od rodzaju i ilości transportowanego towaru. Armatorzy najczęściej rozliczają się za pomocą:

• stawki opcyjnej zależnej od wagi i objętości ładunku,
• stawki zryczałtowanej liczonej od wielkości całej przesyłki.

W kalkulacji uwzględnia się również dodatkowe koszty. Wiążą się one m.in. z ceną paliwa, kursem waluty, opłatami portowymi itp. Na wysokość frachtu wpływa także czas przewidziany na operacje przeładunkowe.

Rodzaje stawek frachtowych

Na kwotę za dostawę ładunku ponadgabarytowego wpływa też rodzaj stawki frachtowej, która oprócz przewoźnego może zawierać opłaty za załadunek i mocowanie. Zasadniczo wyróżnia się następujące rodzaje stawek frachtowych:

• Full Liner Term (FLT) – w tym wariancie przewoźnik pokrywa koszty załadunku, wyładunku, zamocowania oraz przewozu towarów. Po stronie załadowcy leżą natomiast koszty związane z dostarczeniem i odbiorem ładunku w porcie.
• Free in, Out, Stowed (FIOS) –  za załadunek, wyładunek oraz ustawienie towaru w ładowni statku i jego zamocowanie odpowiada załadowca. Armator zajmuje się jedynie sprowadzeniem statku do portu oraz przycumowaniem do nabrzeża.
• Free In, Liner out (FILO) – za załadunek odpowiada załadowca, przewoźnik pokrywa opłaty związane z transportem morskim oraz wyładunkiem.
• Liner In, Free Out (LIFO) – w gestii przewoźnika leżą załadunek i zamocowanie towarów w ładowni statku. Wyładunek następuje na koszt odbiorcy.

Przewóz ładunków ponadnormatywnych drogą morską- niezbędne dokumenty 

Podstawowym dokumentem jest zazwyczaj w żegludze trampowej czarter na podróż, a żegludze liniowej nota bukingowa. Czartery określają warunki przewozu oraz wysokość frachtu. Dodatkowo załadowca przekazuje armatorowi kompletną listę załadunkową z rysunkami technicznymi wskazującymi punkty ciężkości, podparcia i zaczepienia niestandardowych elementów.

W przypadku transportu niektórych towarów należy ubiegać się o pozwolenia importowe lub eksportowe, a dotyczy to m.in.:

• niektórych grup towarowych, np. ze stali, czy wyrobów rolno-spożywczych;
• towarów podwójnego zastosowania oraz sprzętu wojskowego i uzbrojenia.

Rodzaje deklaracji zgodności

Artykuły dostarczane do krajów członkowskich muszą spełniać normy bezpieczeństwa. Ich potwierdzeniem jest oznakowanie CE. Można wyodrębnić dwa rodzaje deklaracji zgodności:

• dla wyrobów medycznych, zabawek, maszyn;
• dla elektroniki i produktów posiadających zasilanie elektryczne, a także urządzeń pomiarowych, ciśnieniowych, radiowych, łodzi, jachtów, dźwigów, wind, środków ochrony indywidualnej.

Pomoc ze strony doświadczonych specjalistów

Przewóz ładunków o wymiarach przekraczających skrajnię drogową, dopuszczalną masę całkowitą i naciski na oś, wykraczających ponad skrajnię kolejową, wymagających zastosowania sprzętu przeładunkowego o podwyższonych parametrach i frachtowania specjalistycznego tonażu, wymaga indywidualnego podejścia uwzględniającego szereg czynników wpływających na efektywną organizację procesu transportowego. Project cargo należy powierzać doświadczonym i kompetentnym spedytorom będącym w stanie zapewnić bezpieczną, terminową i racjonalną cenowo dostawę.