Muzeum Częstochowskie

Jeszcze w ubiegłym tygodniu był z nami, siedział w pierwszym rzędzie uczestnicząc w spotkaniu wokół książki Bogdana Knopa, a w niedzielę, 11 maja Częstochowę obiegła wiadomość o Jego śmierci.

Janusz Mielczarek – uznany fotografik, pisarz, dziennikarz – wielokrotnie gościł na organizowanych przez Muzeum Czestochowskie wydarzeniach i w różnorodny sposób wspierał nasze działania. Jego zdjęcia były prezentowane na licznych wystawach, a jego twórczość czytana w ratuszowych salach.

Będzie Go nam wszystkim bardzo brakowało. Z wielkim smutkiem żegnamy nietuzinkowego Artystę i Człowieka.

Muzeum Częstochowskie zaprasza na kolejną wystawę o tematyce pozaeuropejskiej. W ubiegłych latach przybliżyliśmy kultury: środkowej Afryki (2007), południowej Ameryki (2010), Indii (2011), Japonii (2013), a w roku 2023/2024 pokazaliśmy szopki z różnych stron świata.

Dzięki owocnej współpracy z Muzeum Etnograficznym im. S. Udzieli w Krakowie w 2025 r. powstała ekspozycja Tropem renifera. Opowieść o kulturach Północy, przenosząca zwiedzających w świat tundry północnych krańców Europy, Azji i Ameryki. Unikatowe obiekty oddają głos Saamom, Nieńcom, Ewenom, Czukczom i Aleutom – gospodarzom polarnych stron. Ich przekazy współtworzą biografie i dokonania przybyszów: Izydora Sobańskiego, Benedykta Dybowskiego, Konstantego Podhorskiego – to za ich sprawą ocalały rzeczy, w których wybrzmiewają historie sprzed lat. Odmienne tradycje, odległe kultury i zawiłe biografie dawnych zesłańców, podróżników i badaczy na zawsze połączył świat Północy.

Motywem przewodnim ekspozycji są renifer i zwierzęta morskie – foki, morsy, wieloryby. Dzięki nim ukazujemy sześć grup etnicznych. Na pozór dzieli je wszystko: geograficzny dystans, język, kultura. W istocie zbliża styl życia.

Wystawa zaprezentowana została w czterech salach. W pierwszej zwiedzający zostają wprowadzeni w klimat Północy. Poznają renifera, jednego z głównych bohaterów ekspozycji.

Druga poświęcona jest Ewenom oraz wybitnemu polskiemu badaczowi Benedyktowi Dybowskiemu, który jest niewątpliwie jedną z najbardziej znanych i rozpoznawalnych postaci pośród polskich zesłańców, eksploratorów i badaczy terenów Syberii i Dalekiego Wschodu. W kolejnej sali przybliżono postać Izydora Sobańskiego i historie Nieńców z europejskiej tundry Rosji, a także ich sąsiadów Saamów – mieszkańców północnej Skandynawii. Ostatnia przestrzeń przenosi na styk Azji i Ameryki: na Czukotkę oraz Alaskę. Prezentuje obiekty Czukczów, Aleutów i Eskimosów Jupik i Inupiaq oraz ciekawą historię Konstantego Podhorskiego, poszukiwacza złota i podróżnika.

Ekspozycji towarzyszy wiele opracowań multimedialnych, często ukrytych pod kodami QR, odsyłających do filmów i dokumentów, które powstały podczas badań terenowych prowadzonych w latach 2016–2019 przez pracowników Muzeum Etnograficznego w Krakowie.

Zapraszamy do podążania tropem renifera i poznawania nieznanych kultur.

Jacek Kukuczka, kurator wystawy z Muzeum Etnograficzne im. S. Udzieli w Krakowie

Agnieszka Ciuk-Koćwin, kuratorka wystawy z Muzeum Częstochowskiego

Małgorzata Omelańczuk-Pawluk od najmłodszych lat jest związana ze sztuką. Studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1984–89 na wydziale malarstwa, w pracowni prof. Tadeusza Dominika oraz specjalizacja z malarstwa ściennego u profesorów Wojciechowskiego i Tarkowskiego, pomogły jej rozwijać i kształtować własny styl. Najczęściej podejmuje tematy: martwe natury, kwiaty i pejzaże, w szczególności motywy leśne, a także inspiracje poezją. Szczególnie bliska jest jej twórczość Haliny Poświatowskiej

Wiele obrazów z jej dorobku znajduje się w prywatnych kolekcjach w kraju i za granicą: w Australii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji i USA. Regularnie uczestniczy w plenerach oraz wystawach – indywidualnych i zbiorowych. Pracuje jako instruktorka plastyki w Nowodworskim Ośrodku Kultury, gdzie rozwija artystycznego ducha wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Od 11 lat jest kuratorką wystaw organizowanych w Galerii Łącznik NOK. Przewodzi również Klubowi Malarzy przy Towarzystwie Historycznym im. Szembeków.

Od kilku lat działa również w Mazowieckim Związku Artystów Sztuk Pięknych i Stowarzyszeniu Marynistów Polskich (w 2024 r. wzięła udział w ich 4 wystawach zbiorowych – „W kręgu Bałtyku”, „Morze w sztuce”, „Jesienny salon morski” oraz „Niebo i morze”). Artystka należy także do Okręgu Warszawskiego Związku Artystów Plastyków i bierze udział w dorocznych wystawach z cyklu „Salon DAP”.

/9-22 maja 2025 roku, koordynacja po stronie Muzeum: Monika Świerczewska/ 

Zapraszamy na wykład dr. Łukasza Pabicha z Działu Historii Muzeum Częstochowskiego pt. Częstochowa i twierdza Jasna Góra w okresie III wojny północnej w latach 1702-1710 wokół wystawy stałej w Ratuszu Częstochowa – spojrzenie w przeszłość. Prelekcja odbędzie się 21 maja 2025 roku o godzinie 17.00.

Historiografia polska na trwałe ugruntowała w świadomości naszego Narodu bohaterską obronę klasztoru jasnogórskiego przed wojskami szwedzkimi z roku 1655. Czasy „potopu” powtórzyły się w początkowej fazie Wielkiej Wojny Północnej (1700-1721), kiedy to wojska szwedzkie po raz kolejny stanęły u bram Twierdzy Jasna Góra. Po raz pierwszy miało to miejsce w połowie sierpnia 1702 roku, kiedy do Częstochowy wkroczył ze swoimi oddziałami generał Nils Carlsson Gyllenstiern, następnie w lutym 1704 roku generał Carl Gustaf Rehnskiöld oraz w 1705 roku generał Nils Stromberg. Tym razem twierdza musiała liczyć tylko i wyłącznie na własne siły. Przeciwko Szwedom nie występowali już – jak niegdyś w roku 1656 – chłopi czy szlachta. Nie było również wodzów, którzy by tę walkę narodową chcieli i potrafili zorganizować. Natomiast wojsko koronne, które miało bronić ludność przed nieprzyjacielem, podobnie jak Szwedzi, grabiło dobra klasztorne. Osamotniony garnizon twierdzy – jak i sami oo. paulini – stanęli jednak do walki przeciwko wrogowi i ponownie odnieśli zwycięstwo. /dr Łukasz Pabich/

wstęp: 1,00 zł

Muzeum Częstochowskie zaprasza na spotkanie wokół książki Marcelego Antoniewicza O początkach ośmiuset lat dziejów Częstochowy w najdawniejszych dokumentach zapisanych. Odbędzie się w Ratuszu 14 maja 2025 roku o godz. 17.00.  Autor osobiście opowie o pracy nad publikacją, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Naukowego UJD.

Wydarzenie odbędzie się pod patronatem Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Częstochowie.

wstęp: 1 zł

NOC MUZEÓW W MUZEUM CZĘSTOCHOWSKIM

17 maja 2025

obiekty czynne w godz. 16.00–23.00 / ostatnie wejście do obiektów o godz. 22.30

wstęp 1 zł

Program:

Ratusz / al. NMP 45

Częstochowa – spojrzenie w przeszłość – wystawa stała

Tropem renifera. Opowieść o kulturach dalekiej Północy ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie – wystawa czasowa

godz. 16.00–21.00

Na tropie tajemnic dawnej Częstochowy – gra historyczno-archeologiczna na wystawie Częstochowa – spojrzenie w przeszłość / godz. 21.00 – losowanie nagród-niespodzianek!

godz. 18.00 / 19.30

Odkryj Muzeum z… kuratorkami Małgorzatą Szczęsną i Magdaleną Wieczorek-Szmal – opowieść o historii miasta i regionu od pradziejów do czasów konfederacji barskiej w oparciu o wystawę stałą Częstochowa – spojrzenie w przeszłość

godz. 19.00

Tropem renifera. Opowieść o kulturach dalekiej Północy – wernisaż wystawy i spotkanie z Jackiem Kukuczką – kuratorem ekspozycji z Muzeum Etnograficznego w Krakowie i Agnieszką Ciuk-Koćwin – kuratorką z Muzeum Częstochowskiego

godz. 20.30

Sensacyjne życie ptaków – spotkanie wokół książki Adama Zbyryta / w ramach inauguracji projektu Etnobotaniczne wibracje

godz. 21.30

Odkryj Muzeum z… kuratorem Mariuszem Grzybem – opowieść o odzyskiwaniu niepodległości (1793–1921) w oparciu o wystawę stałą Częstochowa – spojrzenie w przeszłość

Galeria Dobrej Sztuki / al. NMP 47

Sztuka Polska XIX i XX wieku – wystawa stała

Gwiazdy polskiego szkła po 1945 roku – wystawa ze zbiorów Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu – wystawa czasowa

godz. 16.00–23.00

Szklane wspomnienia – prezentacja kolażu fotograficznego będącego efektem akcji towarzyszącej ekspozycji Gwiazdy polskiego szkła po 1945 roku – wystawa ze zbiorów Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu

więcej o akcji Szklane wspomnienia: www.muzeumczestochowa/projekty/szklane–wspomnienia/

godz. 18.00

Underground pod nadzorem. Od wzlotów po upadki Tadeusza Kantora i artystów z Galerii Krzysztofory (lata 1958–1968) – prelekcja Jacka Mroza, badacza dziejów II Grupy Krakowskiej i teatru Cricot 2 Tadeusza Kantora na wystawie Sztuka Polska XIX i XX wieku

godz. 18.00–20.00

Etnobotaniczne wibracje – otwarte rodzinne warsztaty zielarskie, w ramach których uczestnicy stworzą zakładkę do książki lub ozdobną przypinkę – Ogródek za Galerią Dobrej Sztuki

godz. 21.00–22.30

Set dj-ski Kacpra Kapsy – wydarzenie w ramach inauguracji projektu Etnobotaniczne wibracje – Ogródek za Galerią Dobrej Sztuki

Pawilon Wystawowy / Park Staszica

Łukasz Gawron. Pocztówki z województwa częstochowskiego – wystawa czasowa

godz. 18.00–19.15

Wszystko co złe to reforma. Byłe miasta wojewódzkie ćwierć wieku później – wykład dr. Karola Wałachowskiego o konsekwencjach upadku województwa częstochowskiego; po wykładzie – panel dyskusyjny

godz. 19.15–19.45

Odkryj Muzeum z… Janem Sętowskim i Łukaszem Gawronem – oprowadzanie autorsko-kuratorskie po ekspozycji Łukasz Gawron. Pocztówki z województwa częstochowskiego

Muzeum Górnictwa Rud Żelaza / Park Staszica

Dzieje górnictwa rud żelaza – wystawa stała

godz. 17.00 / 19.00 / 21.00

Odkryj Muzeum z… dr. Łukaszem Pabichem – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej Dzieje górnictwa rud żelaza

Muzeum Żydów Częstochowian / ul. Katedralna 8

Żydzi Częstochowianie – wystawa stała

godz. 18.00 / 20.00

Odkryj Muzeum z… Wiesławem Paszkowskim z Ośrodka Dokumentacji Dziejów Częstochowy – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej Żydzi Częstochowianie

Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej / ul. Jasnogórska 23

Wystawa stała poświęcona Poetce

godz. 17.00 / 20.00

Odkryj Muzeum z… bratem Haliny Poświatowskiej Zbigniewem Mygą – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej poświęconej Poetce

Stary Ratusz / ul. Stary Rynek 1

Historia Częstochowy – miasta nad Wartą – wystawa stała

godz. 16.00–17.30

Szyk i moda w dawnej Częstochowie – kreatywne warsztaty otwarte dla dzieci i młodzieży

Przeniesiemy się wspólnie w czasie na ulice dawnej Częstochowy… Zainspirowani wystawą, stworzymy projekty strojów mieszczańskich i dworskich!

godz. 21.30–22.30

Odkryj Muzeum z… Magdaleną Wieczorek-Szmal – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej Historia Częstochowy – miasta nad Wartą

Rezerwat Archeologiczny / ul. Łukasińskiego 20

Cmentarzysko kultury łużyckiej zachowane „in situ”

Z mroku dziejów – wystawa stała

godz.16.00–23.00

Prezentacja ekslibrisów Włodzimierza Ściegiennego z okazji jubileuszu 60-lecia Rezerwatu Archeologicznego

godz. 18.00–20.00

Odkryj Muzeum z… Gertą Bielińską – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej Z mroku dziejów

więcej informacji:

www.muzeumczestochowa.pl

tel. 504 757 502 / pn.–pt., od 8.00 do 15.00

Obiekty Muzeum Częstochowskiego

Muzealne pieczęcie – osiem obiektów – jedno muzeum

Wszyscy, którzy w NOC MUZEÓW odwiedzą co najmniej siedem naszych obiektów i zbiorą na specjalnych kartach pamiątkowe pieczątki, będą mieli szansę wziąć udział w losowaniu niespodzianek (karty zbieramy w Ratuszu, maszyna losująca zostanie wprawiona w ruch o godz. 22.00)

Zajrzyj do muzealnych sklepików

W Noc Muzeów na wydawnictwa i towary własne Muzeum obowiązuje 20% rabatu!

We współpracy:

Archiwum Państwowe w Częstochowie / ul. Rejtana 13

godz. 17.00–20.00

Bezsenne głowy, co dźwigają korony – książęta, królowie, wodzowie, bohaterzy. 1000 lat polskiej państwowości w dokumentach Archiwów Państwowych – wystawa przygotowana na podstawie materiałów przechowywanych w sieci Archiwów Państwowych, które dokumentują długą historię naszej Ojczyzny i jej czołowych postaci, zarówno w wymiarze regionalnym, jak i europejskim.

Pracownicy Archiwum Państwowego w Częstochowie udzielą wszelkich informacji na temat zasobu instytucji, jej historii i realizowanych zadań.

Muzeum Częstochowskie oraz Towarzystwo Galeria Literacka zapraszają w środę, 7 maja do Sali Reprezentacyjnej Ratusza na spotkanie autorskie Bogdana Knopa wokół jego najnowszej książki „Jeszcze nie wiadomo”. Początek o godz. 17.00.

Wieczór poprowadzi Barbara Strzelbicka przy wsparciu literatów „Galerii”. Fragmenty książki przeczyta Olga Wiewióra, a oprawę muzyczną zapewni Justyna Królak z akompaniamentem.

Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa TGL.

Czy masz w domu szklany wazon po babci, szklaneczkę z PRL-u, z której piło się kompot tylko na święta, a może paterę na ciasto, która była świadkiem wielu rodzinnych uroczystości? Te przedmioty to coś więcej niż szkło – to kawałek historii, ciepłych wspomnień, czasem wzruszeń, czasem śmiechu…

Zapraszamy do udziału w wyjątkowej akcji towarzyszącej ekspozycji „Gwiazdy polskiego szkła po 1945 roku. Wystawa ze zbiorów Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu”. Z okazji Nocy Muzeów 2025 stwórzmy razem galerię „szklanych wspomnień” – miejsce, gdzie przedmioty z Waszych domów spotkają się z muzealnymi dziełami.

Aby wziąć udział:

1. Wybierz szklany przedmiot, który coś dla Ciebie znaczy – nie musi być zabytkiem, ważne, że jest Twój.

2. Zrób mu zdjęcie – możesz uwiecznić go razem z Tobą lub Twoją rodziną.

3. Napisz kilka słów: co to za przedmiot? skąd się wziął? dlaczego go lubisz?

4. Wyślij zdjęcie i opis na adres: promocja@muzeumczestochowa.pl lub oznacz nas na Instagramie/Facebooku: #[#SzklaneWspomnienia]

Na zdjęcia czekamy do 12.05.2025 r. Efektem będzie kolaż fotograficzny, który zostanie zaprezentowany w Galerii Dobrej Sztuki w czasie Nocy Muzeów 17 maja 2025 r. Tym sposobem muzeum stanie się miejscem nie tylko wielkich nazwisk, ale i Waszych rodzinnych historii.

Bo szkło to nie tylko forma – to także emocje.

Osoba przesyłająca zdjęcia/teksty oświadcza, że jest ich autorką/autorem i że posiada wszelkie prawa do rozporządzania nimi, w tym prawa autorskie, a także wyraża nieodpłatną zgodę na dysponowanie nimi przez Muzeum Częstochowskie w zakresie realizacji akcji “Szklane wspomnienia”.

KLAUZULA INFORMACYJNA

dla uczestników akcji „Szklane wspomnienia” towarzyszącej ekspozycji

„Gwiazdy polskiego szkła po 1945 roku. Wystawa ze zbiorów Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu”

Zgodnie z art. 13 RODO (Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r.
w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) informujemy, że:

1)  Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Muzeum Częstochowskie, z siedzibą przy al. NMP 47, 42-217 Częstochowa, tel. 34 360 56 31, e-mail muzeum@muzeumczestochowa.pl.

2) We wszystkich sprawach dot. ochrony danych osobowych może Pan/Pani kontaktować się z powołanym w Muzeum Inspektorem Ochrony Danych Osobowych e-mailowo iodo@muzeumczestochowa.pl lub telefonicznie 34 360 56 31.

3) Pani/Pana dane osobowe (imię, nazwisko, adres e-mail, nick na portalach społecznościowych, wizerunek) będą przetwarzane w celu organizacji akcji „Szklane wspomnienia”. Administrator przetwarza wskazane dane osobowe na podstawie art. 6, ust. 1, lit. a RODO (zgoda, wyrażona przez świadome przekazanie Administratorowi tych danych zgodnie z założeniami akcji). Posiada Pan/Pani prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie przed rozpoczęciem akcji przez przesłanie stosownej informacji na adres e-mail iodo@muzeumczestochowa.pl. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych jest równoznaczne z rezygnacją udziału w akcji.

Dane osobowe ponadto będą przetwarzane w celu prowadzenia i popierania działalności artystycznej
i upowszechniającej kulturę, w ramach prowadzonej przez Administratora działalności statutowej, jako zadań realizowanych w interesie publicznym – art. 6 ust.1 lit. e RODO.

4) Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest dobrowolne, jednakże odmowa podania danych
w wymaganym zakresie uniemożliwi realizację ww. celów.

5) Odbiorcami Pani/Pana danych osobowych będą podmioty świadczące usługi informatyczne na rzecz Administratora. Odbiorcami danych osobowych uczestników będą osoby odwiedzające stronę internetową i media społecznościowe Administratora, osoby zwiedzające wystawę „Gwiazdy polskiego szkła po 1945 roku. Wystawa ze zbiorów Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu”. Odbiorcami mogą być organy uprawnione do otrzymania Pani/Pana danych osobowych na podstawie przepisów prawa, odbiorcami mogą być również podmioty świadczące na rzecz Administratora usługi prawne.

6) Dane osobowe będą przetwarzane w trakcie akcji, następnie będą przechowywane zgodnie z normatywami kancelaryjno-archiwalnymi Muzeum Częstochowskiego.

7) W związku z przetwarzaniem Pani/Pana danych osobowych przysługuje Pani/Panu prawo do:

a) dostępu do Pana/Pani danych osobowych oraz żądania ich sprostowania (zgodnie z art. 15 i 16 RODO),

b) żądania usunięcia danych osobowych (zgodnie z art. 17 RODO) (posiada Pani/Pan prawo do usunięcia danych osobowych jeżeli: dane osobowe nie są już niezbędne do celów, w których zostały zebrane lub
w których były przetwarzane oraz w przypadku, gdy dane osobowe są przetwarzane niezgodnie z prawem),

c) żądania ograniczenia przetwarzania (zgodnie z art. 18 RODO),

d) wniesienia sprzeciwu co do przetwarzania danych osobowych (zgodnie z art. 21 RODO),

Pomimo żądania usunięcia danych osobowych lub w związku z wniesieniem sprzeciwu, Administrator danych może zachować pewne dane osobowe w zakresie, w jakim przetwarzanie jest niezbędne do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń, jak również do wywiązania się z prawnego obowiązku wymagającego przetwarzania na mocy prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego.

e) przenoszenia danych osobowych (zgodnie z art. 20 RODO),

f) wycofania zgody w dowolnym momencie (wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem).

8) Gdy uzna Pani/Pan, że przetwarzanie Pani/Pana danych osobowych narusza przepisy o ochronie danych osobowych przysługuje Pani/Panu prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. (Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, 00-193 Warszawa, ul. Stawki 2, tel. 22 531 03 00).

9) Pani/Pana dane osobowe nie będą wykorzystywane do zautomatyzowanego podejmowania decyzji,

w tym profilowania.

10) Nie przekazujemy Państwa danych poza teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem ponadnarodowego charakteru przepływu danych w ramach serwisów Facebook i Instagram.

Serwis Facebook i Instagram może przekazywać Państwa dane poza teren Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jednocześnie wskazujemy, iż Facebook i Instagram deklarują, wykorzystywanie typowych klauzul umownych zatwierdzonych przez Komisję Europejską i opieranie się na decyzjach Komisji Europejskiej stwierdzających odpowiedni stopień ochrony danych w odniesieniu do określonych krajów do których dane mogą być przekazywane. Więcej informacji można uzyskać na stronach ww. portali społecznościowych.

Muzeum Częstochowskie zaprasza do wspólnego uczczenia 90. rocznicy urodzin Haliny Poświatowskiej. Zaplanowany cykl wydarzeń pozwoli zagłębić się w twórczość Poetki i bliżej poznać jej życie, a także obcować ze sztuką inspirowaną wierszami pochodzącej z Częstochowy artystki.

W programie:

8.05.2025 r., godz. 18.00 (Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej) – „Salon Poezji” – wiersze Haliny Poświatowskiej czyta Katarzyna Linke (działanie współorganizowane z Biblioteką Publiczną im. dr. W. Biegańskiego w Częstochowie). /Zadanie realizowane w ramach BO nr 400/ Wstęp 1 zł.

9.05.2025 r., godz. 17.00 (Ratusz)

– „Ukojenie” – wernisaż wystawy malarstwa Małgorzaty Omelańczuk-Pawluk inspirowanego twórczością Haliny Poświatowskiej, pod patronatem Prezydenta Miasta Częstochowy Krzysztofa Matyjaszczyka. Wstęp wolny.

– Panel dyskusyjny „Halina Poświatowska” z cyklu „O Poetach…” z udziałem prof. dr hab. Elżbiety Hurnik, dr hab. Joanny Warońskiej-Gęsiarz, dr Elżbiety Wróbel – moderatorki panelu, prof. dr hab. Katarzyny Janus (spotkanie współorganizowane z Towarzystwem Literackim im. Adama Mickiewicza w Częstochowie). Wstęp wolny.

10.05, godz. 11.00 (Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej) – „Śladami Haliny Poświatowskiej” – zwiedzanie wystawy z bratem poetki Zbigniewem Mygą oraz spacer z dr. Juliuszem Sętowskim po miejscach związanych z Poetką. Wstęp w cenie biletu na wystawę.

10.05, godz. 12.30-14.00 (Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej) – „Kolaż poetycki” – warsztaty plastyczne dla dzieci, podczas których uczestnicy poznają technikę artystyczną, jaką jest kolaż i stworzą prace będące interpretacją plastyczną wierszy Poetki. Działanie współorganizowane z Biblioteką Publiczną im. dr. W. Biegańskiego w Częstochowie (zapisy pod nr. tel. (34) 360 61 09, wstęp 1 zł). /Zadanie realizowane w ramach BO nr 400/ Wstęp 1 zł.

22.05 godz. 17.00 (Ratusz) – spotkanie z artystką Małgorzatą Omelańczuk-Pawluk, autorką wystawy „Ukojenie” i Władysławem Szelągiem, prezesem Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie w ramach jubileuszu 35-lecia istnienia. Wstęp 1 zł.

9 maja wstęp do Domu Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej jest bezpłatny.

Na wernisaż zapraszamy do Pawilonu Wystawowego w Parku Staszica w niedzielę, 11 maja o godz. 17:00!

„Nie wiedziałem, że kiedyś nie będzie województwa, w tamtych czasach to była moja rzeczywistość”. Powyższe słowa autora prac najlepiej reprezentują zdziwienie wszystkich osób, dla których istnienie województwa częstochowskiego było codziennością. Gdyby to była wystawa o charakterze historycznym lub dokumentalnym szukalibyśmy na niej ważnych pism podpisanych przez premiera, portretów znanych w tamtym czasie postaci czy też charakterystycznych dla regionu krajobrazów i zabytków.

Koncepcja i metodyka pracy twórczej Łukasza Gawrona jest jednak zupełnie inna. Dokonuje on wiwisekcji własnych wspomnień z czasów dzieciństwa (i tych wczesnonastoletnich), by zaserwować odbiorcy podróż przez jego osobiste spojrzenie na ducha tamtych dni. To uświęcony czas codzienności, gdzie równie ciekawą atrakcją co odwiedziny zamku w Olsztynie była legendarna opowieść o torze wyścigowym na Wyrazowie. Zresztą motyw kultu i boskości jest w tym cyklu jasno dostrzegalny, na wystawie spotkamy rzymskiego boga handlu Merkurego, którego lokalne urodziny zbiegają się z datą powołania do życia województwa częstochowskiego (1975), zetkniemy się również z potężnym, słowiańskim bóstwem wojny i urodzaju Światowidem i doświadczymy cudownego objawienia oblicza Jezusa razem z mieszkańcami bloku w Pajęcznie.

Wreszcie ta wystawa to słodko-gorzka pocztówka, nadana z Częstochowy przeszłości do Częstochowy teraźniejszości, wysłana nie furgonetką Poczty Polskiej, a zarysowana na stalowych budach i plandekach TIR-ów, które w twórczości Łukasza Gawrona reprezentują przemieszczanie się na osi czasu wspomnień i elementów rzeczywistości, w której sam autor, jak i my jesteśmy jedynie turystami.

Autor tekstu: Jan Sętowski

Łukasz Gawron (ur. 1985), częstochowski artysta, absolwent wydziału malarstwa Uniwersytetu im. Jana Długosza w Częstochowie. Jest współzałożycielem grupy Monstfur, galerii sztuki współczesnej Iron Oxide oraz projektu Sętowski Gawron, obecnie pracujący indywidualnie pod własnym imieniem i nazwiskiem.
Głównym toposem twórczości Łukasza Gawrona jest poczucie dysocjacji, które definiuje jako bycie „Turystą w rzeczywistości”. W jego pracach motywy związane z przeszłością i teraźniejszością przenikają się do tego stopnia, że ciężko jest stwierdzić, czy dany fragment jest wspomnieniem czy wychwyconą wczoraj inspiracją. Przywołany turysta odnosi się do otoczenia, które nieświadomie kreowane tworzy przekaz na krawędzi nadmiaru i refleksji. Artysta bada także psychologiczny i emocjonalny wpływ tego, jakie miejsce w naszym umyśle zajmują marki i logotypy będące od dekad przedmiotem powszechnego kultu. Dominującym motywem w pracach Gawrona jest tył naczepy ciężarówki, która stanowi idealne podłoże do transportu wspomnień i uchwyconych w codziennym życiu fascynacji. Twórca korzysta z szerokiego spektrum środków wyrazu od malarstwa, fotografii, szablonu, przez rzeźbę współczesną, na instalacjach artystycznych kończąc.

Uczestnik kilkudziesięciu wystaw, m.in. w: Warszawie, Berlinie, Paryżu, Sztokholmie, Sydney, Bazylei oraz targów sztuki w Warszawie i Monachium. Prace współtworzone przez Łukasza Gawrona znajdują się w zbiorach Muzeum Śląskiego.

Zapraszamy do Galerii Dobrej Sztuki, al. NMP 47 – 25 kwietnia 2025 roku o godz. 17:00!

Wystawa prezentuje przykłady wyrobów szklanych autorstwa współczesnych polskich projektantów. Wśród eksponatów znajdują się reprezentatywne prace takich znakomitych artystów plastyków i technologów szkła jak Zbigniew Horbowy, Kazimierz Krawczyk, Aleksander Puchała, Bogdan Kupczyk, Józef Górski, Jerzy Słuczan-Orkusz, Jan Sylwester Drost, Ludwik Fiedorowicz i Eryka Trzewik-Drost. Twórcy ci, pracujący jako projektanci i kierownicy ds. wzornictwa, działali w najważniejszych w dziejach polskiego szkła gospodarczego i kryształowego ośrodkach, m.in. w HSG „Ząbkowice” w Dąbrowie Górniczej, Krośnieńskich Hutach Szkła w Krośnie, HSG „Sudety” w Szczytnej, Hucie Szkła Artystycznego „Barbara” w Polanicy-Zdroju, Hucie Szkła „Tarnowiec” oraz HSG „Hortensja” w Piotrkowie Trybunalskim. Na wystawie można zobaczyć formy, które weszły do historii polskiego i światowego wzornictwa, np. Asteroid i Radiant Drosta, kultowe wyroby Trzewik-Drost (komplet Cora, świecznik Meksykanka), kieliszki Horbowego z charakterystycznymi tzw. ciągnionymi od czary smukłymi nóżkami czy zestaw Antico Józefa Górskiego.

Ekspozycja ukazując różnorodne, przyciągające uwagę bogactwem kształtów, kolorystyki, faktur i zdobień wyroby – wazony, misy, świeczniki, komplety do napojów, patery, talerze – jest doskonałą okazją do poznania rodzimego designu okresu powojennego oraz prześledzenia zmieniających się na przestrzeni lat trendów i tendencji stylowych.

Polskie szkło było i jest doceniane jako istotny fragment narodowego dziedzictwa kulturowego. Przez długie lata praca designerów pozostawała anonimowa, dopiero ostatnie kilkanaście lat przywróciło znaczenie artystom szkła i przyniosło uznanie oraz podziw dla ich pracy.

Ewa Chmielewska, Katarzyna Sucharkiewicz

projekt plakatu: Matylda Ślosarska