Ogród romantyczny ma swoją genezę w XIX wieku. Powstał wraz z kształtowaniem się nurtu romantycznego w literaturze i sztuce. Bardzo często nawiązywał do form starożytnych i wieków średnich. Odznaczał się umiłowaniem rodzimej przyrody, fascynacją życiem wiejskim, a z drugiej strony historyzmem, ze szczególnym naciskiem na elementy identyfikujące daną nację. Z tych przesłanek wynikał styl ogrodu pełnego bujnej roślinności i będącego tajemniczym, nostalgicznym oraz sielskim miejscem. Oczywiście ta forma współcześnie uległa modyfikacjom. Cechą, która obecnie decyduje o „romantyczności” są kompozycje roślinne sprawiające wrażenie naturalności. Całkowicie inną filozofią aranżacji jest natomiast ogród minimalistyczny. To przestrzeń nowoczesna, otwarta, geometryczna, bez cienia magii i odwołań historycznych, z dużymi trawnikami oraz rozmieszczonymi punktowo i linearnie roślinami. Pomimo tego, że obydwie wizje ogrodu zdecydowanie różnią się od siebie, możemy dobrać do nich wiele elementów aranżacyjnych z prefabrykatów betonowych. Pomogą one okiełznać roślinność w ogrodzie romantycznym lub uporządkować ją w ogrodzie minimalistycznym. Wśród nich są donice, obrzeża, murki oraz palisady. Większość z nich to idealny wybór do ogrodu minimalistycznego, ale niektóre doskonale sprawdzą się również w romantycznym.

Minimalistyczny, ale pełen możliwości!

Minimalistyczne ogrody, jak sama nazwa wskazuje, są ascetyczne i oszczędne w formie, dlatego doskonale pasują do nich geometryczne prefabrykaty betonowe stanowiące, tak pożądany we współczesnej architekturze, kontrast dla ogrodowej zieleni. Przydatne są zwłaszcza obrzeża, dzięki nim można oddzielić wizualnie zielony trawnik od alejek, ale również stworzyć rabaty dla roślin. Przykładem rozwiązania, które doskonale sprawdza się w minimalistycznych ogrodach jest prefabrykat L-ka Tigela, dedykowany do budowy donic. Posiada on kształt litery „L” i wymiar 42x33 cm oraz wysokość 80 cm. Z jego pomocą, oprócz klasycznego borderu, można stworzyć również rabatę. Żeby to zrobić, najlepiej wykorzystać dłuższy lub krótszy bok elementów, to pozwoli różnicować ich wysokość, a co za tym idzie - zaakcentować poszczególne grupy roślin w tworzonym założeniu. Szczególną odmianą obrzeża są palisady, które znajdują zastosowanie jako elementy oporowe albo donice. Duża różnica w wysokości poszczególnych elementów w obrębie jednego produktu pozwala tworzyć obrzeża czy donice o różnych formach. W stylu minimalistycznym świetnie sprawdzają się palisady Zen oraz Hestra. Pierwsza z nich obejmuje elementy o wysokości od 30 do 120 cm dostępne w trzech klasycznych kolorach – szarym, grafitowym i brązowym. Podobne kolory posiada Hestra, choć ona dysponuje tylko trzema wysokościami - wynoszącymi 60, 80 i 100 cm i jest nieco smuklejsza w kształcie. Alternatywnym materiałem, z którego można wykonać ramy dla rabat są murki o prostej formie i neutralnej kolorystyce. Doskonale nadają się do tego bloczki Neo czyli pustaki betonowe o wymiarach 20x60 cm oraz wysokości 10 cm, dedykowane do budowy ogrodzeń. Występują one w kolorze stalowym i grafitowym.

Zielone punkty w ogrodzie

Trawniki oraz rabaty nie są jedynymi miejscami, gdzie w minimalistycznym ogrodzie możemy umiejscowić rośliny. Dobrym pomysłem jest posadzenie ich w betonowych donicach, które można ustawiać w dowolnych konfiguracjach, a nawet budować z nich wertykalne ściany roślinności. Ciekawym rozwiązaniem jest umiejscowienie donic w równych odstępach w linii prostej, tak aby posadzone w nich rośliny tworzyły szpaler. Donice dobierane do minimalistycznych aranżacji powinny charakteryzować się prostotą formy. Przykładem jest donica Tigela. o kubistycznych kształtach i minimalistycznym, ale jednocześnie eleganckim wyglądzie. Jest dostępna w dwóch modnych, neutralnych i nowoczesnych kolorach: stalowym i grafitowym. Tigela świetnie prezentuje się zarówno jako wolnostojąca donica lub ściana zbudowana z donic, jak i kaskada zlokalizowana po obu stronach stopni schodowych. Rozwiązaniem równie interesującym, choć już nie tak oszczędnym w formie, jest gazon Abax. Posiada on prostokątny kształt i boczne ściany z wysuniętymi pionowymi pasami. W minimalistycznym ogrodzie, Abax może być elementem wolnostojącym, ale nadaje się również do wznoszenia większych konstrukcji składających się z wielu elementów. Posiada on pasujące do nowoczesnych aranżacji kolory: stalowy, grafitowy, brązowy oraz wymiary 60x40 cm i wysokość 25 cm.

Tajemniczy ogród za murem

W ogrodach romantycznych, z uwagi na ich specyfikę, elementy betonowe nie są stosowane zbyt często, chyba że do złudzenia przypominają naturalny kamień. Doskonałe zastosowanie znajduje tu murek Albero, który jest unowocześnioną wersją średniowiecznego murka granicznego, budowanego dawniej z kamieni polnych. Murek Albero wznosi się z pojedynczych modułów o długości 41 cm, wysokości 7,7 cm oraz grubości 18 cm. Co ciekawe, prefabrykaty te nie są do siebie podobne jak dwie krople wody. Różnią je „rysy” przecinające element. Do dyspozycji jest aż siedem nieco odmiennych wyglądem modeli, co nadaje murkowi bardziej „kamiennego” i naturalnego wyglądu. Właśnie ten efekt jest bardzo istotny w romantycznych aranżacjach. Albero możemy użyć w charakterze murka ogrodowego lub donicy czy granicy dla bujnej roślinności, którą charakteryzuje się ogród w tym stylu. Zbudujemy z niego również elementy małej architektury, takie jak obudowa ogrodowej fontanny. Alternatywą przy wznoszeniu granicy rabat w ogrodzie romantycznym może być Palisada Łamana. Posiada ona wymiar 8x8 cm oraz dwie wysokości 30 i 50 cm. Jednak tym, co sprawia że pasuje ona do stylu romantycznego, jest jej wygląd, a dokładniej – łamana faktura. Wyglądem do złudzenia przypomina ona kamień. Naturalności Palisadzie Łamanej dodaje również stonowana kolorystyka. Występuje ona w trzech kolorach: paloma, grafitowym i piaskowym.

Betonowe detale, takie jak obrzeża, palisady, donice czy murki pomagają okiełznać zieleń w ogrodzie. Więcej zastosowań znajdują one w aranżacjach minimalistycznych, w których beton jako podstawowy materiał w nowoczesnej architekturze, jest niezwykle pożądany i stanowi doskonałe dopełnienie kompozycji. W ogrodzie romantycznym również można wykorzystać betonowe „dodatki”. Z tym stylem pięknie komponują się rozwiązania idealnie imitujące kamień czy drewno. Prefabrykaty betonowe zawsze powinny nawiązywać stylem do założeń koncepcyjnych, ale mogą być też elementem przełamującym, który decyduje o oryginalności aranżacji. I tak, betonowe detale naśladujące naturalne materiały pięknie ożywią minimalistyczne i modernistyczne aranżacje, a ascetyczne w formie obrzeża, palisady czy donice dodadzą nowoczesnego sznytu romantycznemu ogrodowi.

Rozwiązania te zyskują coraz większą popularność, co wynika z uwarunkowań prawnych i praktycznych. Te pierwsze odnoszą się głównie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które coraz częściej wprowadzają wymóg określonej przestrzeni biologicznie czynnej. Rozumie się ją jako powierzchnię gruntu pokrytą roślinnością lub umożliwiającą naturalną retencję wody, czyli mówiąc wprost - wsiąkanie wody w glebę. Ażurowe płyty doskonale spełniają ten wymóg, gdyż posiadają otwory, w których można posiać trawę. Ponadto dzięki nim woda może swobodnie przedostawać się do gleby, co w naturalny sposób zwiększa metraż powierzchni biologicznie czynnej w projekcie. Ażurową nawierzchnię warto wykonać również dlatego, że jest praktyczna. Na tego rodzaju powierzchni nie tworzą się kałuże i nie ma konieczności budowy odwodnień liniowych (nawet przy większych powierzchniach parkingów czy placów!). Poza tym otwory w nawierzchni przeciwdziałają zalaniu i podtopieniu terenu podczas nawalnych opadów, które są coraz częstszym zjawiskiem w związku z postępującymi na całym świecie zmianami klimatu. Ażurowe nawierzchnie, oprócz ekologicznego charakteru, mają jeszcze dwie olbrzymie zalety. Pierwsza z nich to walory estetyczne, a druga to trwałość i wytrzymałość – również na duże obciążenia!

Stylowe i typowe

Jak w każdej grupie produktów, wśród ażurowych płyt betonowych, występują rozwiązania bardziej i mniej ekstrawaganckie. Do pierwszej grupy możemy śmiało zaliczyć płytę Polbruk Extrano. Jej inspirujący design i geometryczny kształt sprawiają, że jest to produkt przeznaczony do nowoczesnych aranżacji. Extrano to regularny kwadrat o boku 50 cm, o którego unikatowym charakterze przesądzają otwory przypominające wyglądem pasy na futrze tygrysa lub kubistyczne kłosy zboża. Można je wypełnić ziemią, piaskiem lub drobnym grysem, dzięki czemu deszczówka swobodnie przeniknie do gleby. Extrano występuje w trzech odcieniach: kolorze szarym, grafitowym oraz nerino. Produktami typowo ekologicznym są z kolei mniej designerskie, ale dające większe możliwości pod względem dekoracyjnego wypełnienia otworów i często spotykane na podjazdach czy parkingach, płyty Polbruk Meba i Greengo. Oprócz wypełnienia wolnych przestrzeni piaskiem, ziemią, grysem czy kamieniami, możemy zasiać w nich trawę. Dzięki temu zabiegowi uzyskamy tak pożądane we współczesnej architekturze przełamanie szarości nawierzchni zielenią. Meba to klasyczne i bardzo popularne rozwiązanie. Płyta posiada rozmiar 40x60 cm oraz otwory w kształcie kwadratu, które są połączone nacięciami w formie prostych linii. Występuje ona w dwóch szarościach (szary i grafitowy) oraz czerwieni. Ciekawszym rozwiązaniem pod względem designu jest płyta Greengo. Charakteryzuje się ona kwadratowym kształtem, wymiarem 40x40 cm oraz okrągłymi otworami, które zostały ze sobą połączone prostymi lub lekko falującymi liniami, co nadaje ułożonym z nich płaszczyznom interesującego i dynamicznego wyglądu. Greengo występuje w dwóch modnych kolorach – szarym i grafitowym.

Nie ażurowe, ale zielone!

Poza płytami, które posiadają w swojej płaszczyźnie otwory, na rynku są dostępne także rozwiązania wymuszające takie układanie prefabrykatów, żeby pomiędzy nimi znalazły się mini-przestrzenie biologicznie czynne. Takim charakterem odznacza się kostka Polbruk Ekol, z której możemy ułożyć nawierzchnię przepuszczalną. Pojedyncza kostka to kwadrat o boku 20 cm, na którego krawędziach występują wypustki, nazywane dystansami, które nie pozwalają na zbyt bliskie układanie elementów obok siebie. Przestrzeń, która powstaje pomiędzy nimi, umożliwia wsiąkanie deszczówki bezpośrednio do gleby. Ekol to jednak nie tylko nawierzchnia przepuszczalna, ale również stylowa. Jej regularny, kwadratowy kształt sprawia, że nawiązuje ona wielkością do spotykanych niegdyś w centrach miast kostek brukowych wykonanych z granitu. Jest dostępna w stonowanej kolorystyce: barwie szarej i grafitowej, dzięki czemu pasuje do wielu aranżacji.

„Dziurawe”, ale trwałe!

Charakter ażurowych płyt, które posiadają otwory, wcale nie wpływa na ich trwałość czy możliwość przenoszenia obciążeń, oczywiście jeśli ułożona z nich nawierzchnia została wykonana poprawnie. Tak jak w przypadku innych prefabrykatów betonowych, również tutaj głównym czynnikiem jest grubość danej kostki czy płyty. Dlatego, gdy projektujemy podjazd przed domem, na którym będą parkować samochody osobowe, warto pamiętać, że do ułożenia nawierzchni o odpowiedniej wytrzymałości potrzebne są prefabrykaty o grubości min. 6 cm. Grubsze płyty sprawdzają się na parkingach publicznych czy w przestrzeniach miejskich, gdzie tak naprawdę nigdy nie wiadomo, jak ciężki pojazd zaparkuje na miejscu postojowym. Z ażurowych płyt, które przedstawiliśmy, największe obciążenia przyjmuje Meba. Posiada ona dwie grubości: 8 cm i 10 cm. Dobrym rozwiązaniem jest również płyta Greengo o grubości 8 cm. Można ją stosować w ruchu kołowym do 3,5t, natomiast kostkę Ekol o tej samej grubości 8 cm można wykorzystać w przypadku pojazdów powyżej 3,5t. Extrano jest natomiast rozwiązaniem dedykowanym do ruchu pieszego i na parkingi dla samochodów do 3,5 tony. Właściwości i przeznaczenie wybranych płyt można łatwo sprawdzić w deklaracjach właściwości użytkowych produktu.

Ażurowe płyty betonowe oraz nawierzchnie przepuszczalne to ekologiczna odpowiedź na problemy współczesnych metropolii oraz sposób na zwiększenie powierzchni bioaktywnej w miastach i prywatnej przestrzeni wokół domu. Jednocześnie jest to rozwiązanie starannie przemyślane pod względem technicznym, o wysokich walorach użytkowych oraz estetycznych, które jest niezwykle trwałe i przyjazne środowisku.

Archiwum 6